معمولاً افراد مبتلا به اختلال شخصیت و اطرافیان آنها (همسر، پدر و مادر و ….) برای شناخت و درمان این اختلال مراجعه زیادی به مشاوران و روانشناسان دارند. باید خاطرنشان کرد که بیشتر افراد مبتلا به این اختلال میتوانند از طریق دریافت خدمات رواندرمانی و مشاوره تحت درمان قرار گیرند. اطرافیان آنها نیز در فرآیند ارتباط با متخصصان نحوه صحیح تعامل و ارتباط با این افراد را فراگرفته و به تدریج به بهبودی مشکلات آنها کمک میکنند. ممکن است برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که آیا اطرافیان شما و یا حتی خودتان نشانههای اختلال شخصیت را دارید یا نه؟
از نظر متخصصان، اختلالات شخصیت نشانههای زیادی دارد. اما 5 تا از مهمترین نشانههای اختلال شخصیت که اخیراً انجمن روانپزشکی آمریکا وجود آنها را دال بر ابتلا به اختلال شخصیت می داند، فارغ از اینکه نوع اختلال چه باشد. اگر فردی حداقل سه مورد از این نشانهها را داشته باشد، به احتمال زیاد از اختلال شخصیت رنج می برد.
1.هویت شکل نگرفته یا ضعیف
افراد مبتلا به اختلال شخصیت شناخت دقیق و درستی از توانمندیها، ضعفها، اهداف، ارزشها و آرزوهای خود نداشته و نمیتوانند آینده روشنی برای خود ترسیم کنند. این افراد معمولا اعتماد به نفس ضعیفی داشته و در انجام کارها بیش از حد به دیگران وابسته هستند و به دلیل ضعف اعتماد به نفس ممکن است به راحتی تحت تأثیر رویدادها قرار گرفته و مدام اهداف و جهتگیریهای خود را تغییر دهند و یا یک نارضایتی همیشگی از خود داشته باشند.
2.خودگردانی و خود راهبری مختل
خودگردانی و خودراهبری یک توانمندی ذهنی است. منظور از خودگردانی این است که فرد هدفهای مشخصی را برای خود تعیین کرده و بتواند شرایط روانی و رفتاری خود را طوری تنظیم کند که به اهدافش برسد. یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت معمولاً در تعیین اهداف شخصی و دست یافتن به آنها با مشکلاتی مواجه است. این موضوع فقط مختص یک زمان یا موقعیت خاص نیست، بلکه عمدتاً در زندگی فرد تکرار میشود و فرد سابقه طولانی از تغییر اهداف در زندگی (مثل شغل، رشته تحصیلی و …) را نشان میدهد.
3.مشکل در همدلی کردن با دیگران
افرادی که اختلال شخصیت دارند، عمدتاً در ارتباط طولانی با دیگران دچار مشکل میشوند. چنین افرادی یا نمیتوانند شروع کننده رابطه باشند و یا در تداوم آن مشکل دارند. فقدان همدلی در روابط، یکی از مهمترین دلایل چنین شکستهایی است. همدلی یعنی اینکه فرد بتواند خود را جای دیگران قرار دهد. و از دریچه چشم آنها به دنیا نگاه کند. فرد مبتلا به اختلال شخصیت معمولا توانایی در نظر گرفتن افکار، احساسات و رفتار دیگران را نداشته و این موضوع باعث میشود اطرافیان به مرور از دست رفتارها و واکنشهای او خسته شده و وی را رها کنند.
4.مشکل در صمیمیت
برخی افراد مبتلا به اختلال شخصیت ممکن است علاقمند به برقراری رابطه با دیگران باشند و از تنهایی در رنج باشند، اما فاقد توانایی برقراری یک رابطه صمیمانه و باثبات هستند. چنین افرادی یا به شدت از صمیمیت فرار میکنند و یا آنقدر با دیگران صمیمی میشوند که طرف مقابل از آنها گریزان میشود. پس چه صمیمیت محدود و چه صمیمیت شدید هر دو به گونه ای افراطی شده و در روابط اجتماعی پیامدهای بدی را موجب میشود.
مقاله پیشنهادی: «اختلال شخصیت چیست؟ انواع اختلال شخصیت و روشهای درمان آن»
5.وجود خصیصههای شخصیتی نابهنجار
منظور از خصیصههای شخصیت همان ویژگیهایی است که در زندگی فرد تکرار می شود و ما اطرافیان را با آنها میشناسیم. اگر این خصیصهها موجب آسیب دیدن خود فرد یا سایرین باشد و یا بطور مکرر در زندگی فرد تکرار شود به عنوان خصیصههای شخصیتی نابهنجار تلقی میشود. برخی از خصیصههای شخصیتی نابهنجار عبارتند از بدبینی، شتابزدگی، خطرپذیری، بیاحتیاطی، عجیب و غریب بودن، مضطرب بودن، عدم مسئولیتپذیری و …. اگر این خصیصهها به صورت مستمر و شدید در یک فرد دیده شوند، طوری که ویژگی غالب شخصیتی فرد را تشکیل دهد، یعنی همیشه، همه جا و در رابطه با هر فردی دیده شود، به احتمال زیاد آن فرد مبتلا به اختلال شخصیت است.
همواره یادتان باشد این ویژگیها فقط احتمال وجود اختلال شخصیت را نشان میدهد. برای اطمینان از اینکه آیا شما یا فردی از اطرافیانتان دارای نشانههای اختلال شخصیت هستید، حتماً با روانشناسان و متخصصان مشورت نمایید. همچنین تکمیل دو تست ویژگیهای نابهنجار شخصیت (PID-5) و مقیاس کارکردهای شخصیت میتواند در این زمینه کمک کننده باشد.
خدمات آنلاین مشاوره اختلال شخصیت
2 دیدگاه دربارهٔ «5 تا از مهمترین نشانههای اختلال شخصیت»
سلام و تشکر از مطالب مفیدتون. سوالی داشتم؟ آیا همه انواع اختلالات شخصیت درمان می شوند؟
بله همه انواع اختلالات شخصیت قابل درمان هستند و که طول درمان هر کدام از اختلال شخصیت متفاوته