مهمترین سوالات در مورد طرحواره درمانی اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی یکی از شایع‌ترین اختلالات روانی است. درمان این اختلال به دلیل همانندی با سایر اختلالات روانی مثل افسردگی، اختلالات خوردن، خودکشی، مشکلات زناشویی، اعتیاد و غیره و ایجاد بار اقتصادی برای جوامع، همواره مورد توجه ویژه‌ای است. طرحواره درمانی یکی از رویکردهای جدید و موثر درمانی برای اختلال شخصیت مرزی است. در این مقاله سعی شده تا به ارائه اطلاعاتی در مورد آن پرداخته شود.

تعریف طرحواره درمانی

طرحواره درمانی یک درمان ابتکاری و تلفیقی است که توسط جفری‌ای. یانگ (Jeffrey E. Young) برای تغییردادن طرحواره‌­ها یا تله‌­های زندگی افراد ابداع شده است. این درمان به ویژه برای بیمارانی مناسب است، که مشکلات روانشناختی دیرپا و مزمن داشته و نسبت به درمان‌های دیگر مقاوم هستند مثل بیماران بوردرلاین. برای آشنایی بیشتر به مقاله «6 نشانه مهم اختلال شخصیت مرزی یا بوردرلاین» مراجعه کنید.

طرحواره درمانی برای اختلال شخصیت مرزی چگونه انجام می­‌شود؟

در این روش مثل سایر درمان‌های مبتنی بر رویکرد رفتار درمانی شناختی بیماران در یک ساختار و محدوده مشخص تحت درمان قرار می­‌گیرند. طرحواره درمانی به دلیل اینکه به مشکلات عمیق و دیرپای بیماران می‌پردازد، ممکن است نسبت به سایر درمان‌ها‌ی شناختی و رفتاری طولانی­‌تر باشد. در جلسات اول فرد مبتلا به  شخصیت مرزی از نظر شدت مشکلات و نوع طرحواره‌­ها مورد ارزیابی قرار گرفته و اهداف درمان مشخص می‌شود. در جلسات بعدی به تغییر طرحواره‌­های مشکل آفرین پرداخته می‌­شود. در این درمان نیاز است تا مراجع به صورت یک بار در هفته به مشاور یا درمانگر خود مراجعه نماید. بنا به تشخیص طرحواره درمانگر ممکن است مراجع علاوه بر جلسات انفرادی نیاز به جلسات گروهی نیز داشته باشد.

چرا طرحواره درمانی نسبت به سایر روش‌­های درمانی برای افراد بوردرلاین مناسب­‌تر است؟

به دلیل اینکه از نظر علمی بین نشانه‌های شخصیت مرزی و تله­‌ها یا طرحواره های مشکل آفرین ارتباط تنگاتنگی وجود دارد، در این روش درمانی تغییر این طرحواره­‌ها مد نظر قرار دارد. این طرحواره­‌ها در سنین پایین زندگی شکل گرفته و بر اثر تکرار تبدیل به یک الگوی غالب در زندگی فرد شده است. لذا، تغییر دادن آنها با روش­‌های درمانی دیگر دشوارتر است. بر این اساس این روش به عنوان یک رویکرد نوین سعی دارد که به لایه‌های عمیق ذهن فرد که موجب فعال شدن طرحواره‌هایش است، وارد شود. بررسی طرحواره­‌ها، آگاهی یافتن فرد از آنها و کاربست تکنیک‌های درمانی منجر به ایجاد تغییراتی در آنها می­‌شود. این تغییرات به مرور زمان موجب تعدیل طرحواره‌ها و بهبودی در نشانه­‌های شخصیت مرزی می‌شوند.

رزرو نوبت مشاوره آنلاین

آیا طرحواره درمانی به صورت آنلاین امکان‌پذیر است؟

این روش جز رویکردهای جدید درمانی بوده و از قابلیت انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار است. در این درمان سعی می‌شود در هر جلسه تکالیفی به مراجع داده شود. اگر در روان درمانی آنلاین نیز این تکالیف مد نظر قرار گیرد و درمان از طریق چت و ویدئویی صورت گیرد، به احتمال زیاد تاثیرات درمانی  مطلوبی خواهد داشت. کما اینکه برخی از شواهد پژوهشی نشان دهنده تاثیر روان‌درمانی و مشاوره آنلاین برای درمان انواع اختلالات روانشناختی هستند.

آیا در طرحواره درمانی افراد مبتلا به شخصیت مرزی، به خاطرات ناگوار گذشته نیز پرداخته می­‌شود؟

پرداختن به خاطرات هیجانی و آشفته‌ساز گذشته بخشی از مشکلات افراد مبتلا به شخصیت مرزی است. این خاطرات به عنوان جزئی جدایی‌ناپذیر از طرحواره درمانی محسوب می­‌شوند. در این رویکرد درمانی، افراد از طریق تکنیک‌های تجربی و در یک فرآیند زمانی گام به گام با خاطرات ناخوشایند و آزار دهنده گذشته روبرو می‌­شوند. این مواجهه موجب بررسی مجدد خاطرات هیجانی شده و به مرور زمان از حساسیت فرد نسبت به آنها کاسته می­‌شود. بسیاری از افراد دارای شخصیت مرزی وقتی با این تکنیک با خاطرات ناگوار خود مواجه می­‌شوند به یک احساس سبکی و آرامش دست می‌یابند.