آیا تا به حال با خود فکر کردهاید که زشت به نظر میرسید؟ یا با خود گفتهاید کاش بدن عضلانیتری داشتم. تقریباً همه انسانها با تصویر بدنی خود مشکل دارند و در طول زندگی خود با آن در حال مبارزه هستند. گاهی ممکن است فرد نکاتی همچون شوخ طبعی، سخاوت و مهربانی را درون خود نبیند و تصویر منفی از بدن خود داشته باشد. تا حالا شده با خود فکر کنید چرا دچار شرم از بدن شدهاید؟ یا آیا به دیگران حس شرم را منتقل کردهاید؟ اگر کنجکاو هستید بدانید چه عواملی بر شرم بدنی شما تاثیرگذار هستند با این مطلب همراه باشید.
نکاتی که باید قبل و بعد از حس شرم بدنی مدنظر داشته باشید!
نکات ذیل به شما کمک میکند از حس بدِ شرم بدنی رهایی پیدا کنید و بهتر بتوانید شرایط خود را از لحاظ روانی و جسمی مدیریت کنید.
- به گفتههای دیگران در رابطه با بدن خود بها ندهید.
- اعتماد به نفس خود را حفظ کرده و سعی در افزایش آن داشته باشید.
- از کلمات و جملات آزاردهنده برای ابراز احساست خود با دیگران استفاده نکنید.
- از انجام صحبتهای بیادبانه بکاهید و در صورت قرار گرفتن در این شرایط به صورت مودبانه پاسخ فرد مقابل را دهید.
- بدن خود را همانگونه که هست بپذیرید و سعی در بهتر کردن آن داشته باشید.
چرا حس شرم بدنی را از دیگران دریافت میکنیم؟
عواملی نظیر توجه به انتقاد و شنیدن سرزنش راجع به ظاهر خود توسط دیگران و غیره باعث ایجاد حس شرم از بدن در اشخاص میشود. اما برخی از عوامل زیر میتوانند تاثیر بسزایی در آن داشته باشند:
- نارضایتی درونی
وقتی شخصی نسبت به بدن خود احساس بد، کمبود یا بی توجهی دارد، درباره بدن شخص دیگر نیز به صورت منفی و بد صحبت میکند.
- هنجارهای اجتماعی متداول
هنجارهایی همچون شوخی در رابطه با ظاهر و بدن دیگران در برههای از زمان ممکن است به عنوان یک هنجار متداول و طبیعی شناخته شود.
- بیان احساسات با هدف بهبود وضعیت فیزیکی شخص مقابل
گاهی اوقات دوستان، اعضای خانواده و حتی متخصصان پزشکی تصور میکنند با اشاره به نکات خاصی میتوانند به بهبود وضعیت فرد دیگر کمک کنند.
- عدم آگاهی
گاهی اشخاص به دلیل عدم وجود آگاهی نسبت به قد یا هیکل شخص دیگر اشاره میکنند و باعث ایجاد احساسات منفی در طرف مقابل میشوند.
شرم از بدن میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در سلامت روان نظیر اختلالات خوردن یا کاهش عزت نفس پایین در فرد مقابل شود. پس حتماً دفعه بعد که در رابطه با بدن شخص مقابل اظهارنظر میکنید تک تک موارد ذکر شده را مدنظر قرار دهید.
مقاله پیشنهادی: « ضرورت مدیریت خشم | تاثیر کوچینگ بر خشم»
چگونه حس شرم بدنی را در خود از بین ببریم؟
شما با انجام مجموعهای از راهکارهای کاربردی میتوانید حس شرم بدنی را از خود دور کنید. در ادامه به برخی از این راهکارها اشاره میکنیم.
بهبود عزت نفس
حس شرم بدنی، زمانی به وجود میآید که فکر میکنیم دیگران راجع به ما قضاوت منفی میکنند. در این گونه مواقع نسبت به خود احساس بدی پیدا میکنیم و عزت نفسمان کاهش پیدا میکند. به عنوان مثال، اگر به یک دورهمی دعوت شدهاید که افراد دیگر لباس معمولی به تن دارند، اما شما یک تیپ رسمی زدهاید. ممکن است این حس برایتان ایجاد شود که در معرض دید منفی دیگران قرار گرفتهاید، در اینجا نوعی احساس شرم را تجربه میکنید. شما با بهبود عزت نفس خود میتوانید این احساس را به راحتی در خود از بین ببرید.
سرزنش نکردن خود و دیگران
داشتن احساس منفی نسبت به خودمان، گاهی اوقات موجب سرزنش کردن خود یا دیگران میشود. گاهی اوقات در طول زندگی اتفاقاتی برای ما رخ میدهد که خیلی خوشایند نیست، به همین جهت در این گونه مواقع لازم است حس پذیرش را در خود تقویت کنیم. آگاهی پیدا کردن به این مسائل میتواند باعث از بین بردن حس شرم شود. به عنوان مثال، فرد چاقی را در نظر بگیرید که به خاطر وزن سنگینی که دارد خودش را سرزنش میکند. به مرور زمان این فرد نوعی احساس گناه و شرم در خود ایجاد میکند که عواقب آن گاها جبران ناپذیر است.
مراقبت از خود را تمرین کنید!
رفتن به سینما، پیاده روی در طبیعت، نوشیدن یک فنجان قهوه، تماشای یک گروه موسیقی جدید یا امتحان کردن رستوران جدید در شهر میتواند راه خوبی برای از بین بردن حس شرم بدنی باشد.
بررسی ویژگی شخصیتی
برخی از افراد شخصیتی دارند که به جای پذیرش اشتباهات خود، دیگران را مقصر میدانند و آنها را سرزنش میکنند. این دسته از افراد، وقتی در یک جمعی قرار میگیرند به دنبال این هستند که با سرزنش کردن جمع، این احساس شرم را از خود دور کنند. لذا، مدیریت رابطه با چنین افرادی میتواند یکی از راهکارهای کاهش شرم از بدن باشد.
استفاده از راهنماییها و مشاوره کوچ یا تراپیست
کوچ یا تراپیست میتواند با افزایش عزت نفس شما، باعث کاهش حس شرم بدنی شما شود. جلسات تراپی با هدف افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس و کاهش احساسات منفی نظیر شرم بدنی به شما کمک میکنند تا از این مرحله به سلامت عبور کنید.
عوامل ناکارآمد برای رهایی از حس شرم بدنی
در برخی موارد ممکن است بودن در شرایط خاصی نظیر افسردگی باعث خلق احساساتی همچون شرم بدنی شود. ما در ادامه به برخی از عوامل منفی که منجر به ایجاد حس شرم بدنی میشوند اشاره میکنیم.
وجود خشم فراوان
به طور طبیعی، وقتی با حس شرم بدنی رو به رو میشویم، کاری که باید انجام دهیم این است که هرچه سریعتر آن را با حس دیگری جایگزین کنیم تا بتوانیم از آن رهایی پیدا کنیم. زمانی که ما قبول نکنیم حسمان طبیعی است و به راحتی میتوانیم آن را از بین ببریم، نوعی خشم و نفرت نسبت به خود در وجودمان شکل میگیرد. این حس در اکثر اوقات غیرقابل تحمل بوده و عواقب جبران ناپذیری را برای ما به همراه دارد.
استفاده از مشروبات الکلی و مواد مخدر
مصرف بیش از حد الکل یا مواد مخدر، یکی دیگر از رفتارهای آسیب دهنده به خود هست که به نوعی حس شرم بدنی را در فرد ایجاد میکند. بهترین راه برای مقابله با این حس، کسب آگاهی از افکار، احساسات و رفتار است که میتوانیم با فراموش کردن افکار منفی آن را درمان کنیم.
مهمترین اثرات ناشی از حس شرم بدنی چیست؟
اکثر ما فکر میکنیم که افراد مدل و مشهور بیعیب و نقص هستند، اما اینگونه نیست. اگر این طرز فکر را در خود اصلاح نکنیم، به مرور زمان نوعی حس شرم بدنی در ما ایجاد میشود که زمینه بروز بسیاری از بیماریها را در ما ایجاد میکند. برخی از این مشکلات شامل موارد زیر است:
· اختلالات مرتبط به اشتها
داشتن تصویر منفی نسبت به بدن خود، یکی از عوامل اصلی ایجاد بیاشتهایی و پرخوری عصبی است. چنین رفتارهایی میتواند به حذف وعدههای غذایی و حتی استفراغ بعد از غذا خوردن تبدیل شود. با گذشت زمان، سعی کنید بدن و مغز خود را به مواد مغذی ضروری که برای سلامتی مطلوب هستند، عادت دهید.
·اختلال بدشکلی بدن (BDD)
تجربه شرم بدنی میتواند به اختلال بدشکلی بدن منجر شود. زندگی روزمره ما با نگرانیهای زیادی همراه است. گاها وجود یک نقص کوچک موجب میشود دائماً خود را در آینه نگاه کنیم، قسمتهایی از بدن خود که دوست نداریم را پنهان کنیم یا مرتباً از دیگران بپرسیم که آیا خوب به نظر میرسیم یا خیر؟
· ورزش بیش از حد
داشتن فعالیت بدنی به طور معمول یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای سلامتی و تندرستی خود انجام دهید. با این حال، اگر این عامل به یک روند اعتیادآور تبدیل شود، میتواند منجر به خستگی مداوم، آسیب دیدگی و ابتلا به بیماریهای مختلف مثل اضطراب و افسردگی شود.
جمعبندی
در مجموع با داشتن حس شرم بدنی، زمینه ایجاد اختلالاتی چون اضطراب، افسردگی، اختلالات شخصیتی و پرخاشگری را در خود ایجاد میکنید. شفقت و مهربانی، بهترین کاری است که میتوانید برای درمان خودتان انجام دهید. پس حتماً قبل از هر کاری کمی با خود خلوت کرده و شرایط فعلی خود را همانگونه که هست بپذیرید. در ضمن، شما برای رفع این احساس آزارنده میتوانید از دکتر مهدی امینی متخصص روانشناسی بالینی، مشاوره گرفته و راهنماییهای مورد نیاز خود را دریافت کنید.